[CPP] Bài viết tổng hợp các thông tin về cây Duyên hồ sách: Duyên hồ sách là gì? Công dụng của Duyên hồ sách? Một số loại thuốc có chứa Duyên hồ sách và các đơn thuốc/bài thuốc hay từ cây Duyên hồ sách? Và một số thông tin chính về cây Duyên hồ sách: tên gọi, mô tả, đặc điểm, phân bố, thu hái, chế biến, bảo quản, thành phần hóa học, tác dụng dược lý, công dụng và liều dùng, hình ảnh cây Duyên hồ sách, cây Duyên hồ sách chữa bệnh gì?…
Duyên hồ sách là gì?
Duyên hồ sách chủ yếu còn được dùng trong y học cổ truyền: Theo YHCT, duyên hổ sách có tính ôn, vị cay, hơi đắng, không độc vào kinh phế, can và tỳ. Có tính chất hoạt huyết, tán ứ, lợi khí, giảm đau. Dùng trong những trường hợp đau bụng, khí hư.
Công dụng, chủ trị của duyên hồ sách
Công dụng: Dùng trong những trường hợp đau bụng, khí hư, ngày dùng 6-12g dưới dạng thuốc sắc hay thuốc bột, thuốc viên.
Một số bài thuốc hay từ duyên hồ sách và một số loại thuốc có chứa duyên hồ sách
Bài thuốc từ duyên hồ sách
- Duyên hồ sách thang:
Duyên hồ sách 4,0g
Dương quy 3,0g
Quế chi 3,0g
Can khương 2,5g
Nước 300ml
Sắc còn 100ml chia thành nhiều lần uống trong ngày (hòa hán ứng dụng phương Nhật Bản), chữa đau bụng, đau khi thấy kinh - Chữa già trẻ bị ho, có đờm:
Duyên hồ sách 40g, khô phàn 10g. hai vị tán nhỏ, vo thành viên. Ngày ngậm 4-8g viên thuốc này - Chảy máu cam:
Duyên hồ sách tán nhỏ, bọc lụa nhét vào lỗ mũi. Máu ra mũi phải, nhét mũi trái, ra bên trái, nhét mũi phải. - Trị đau kinh, dùng bài:
Diên hồ sách thang: Diên hồ sách, Đương qui, Thược dược, Hậu phác mỗi thứ 10g, Tam lăng, Nga truật, Mộc hương mỗi thứ 5g, sắc nước uống trị đau bụng kinh.
Diên hồ sách ( sao rượu) 80g, Hương phụ ( sao giấm) 20g, tán bột mịn trộn đều, mỗi lần uống 6g với rượu ấm. - Trị các chứng đau bao tử:
Như loét dạ dày tá tràng, đau viêm bao tử, đau bao tử cơ năng, dùng bài:
Diên hồ sách 9 phần, Thiên tiên tử 1 phần tán bột mịn, mỗi lần uống 10g, ngày uống 2 – 3 lần. - Trị đau thần kinh tam thoa: dùng bài:
Diên hồ sách, Xuyên khung, Bạch chỉ mỗi thứ 15g, Thương nhĩ tử 10g, sắc nước uống. - Trị các chứng đau:
Diên hồ sách có tác dụng chủ yếu là trị đau, cách gia giảm trị chứng đau có thể tùy bệnh mà gia giảm như sau:- Phối hợp với Đương qui, Xuyên khung, Hương phụ trị chứng đau kinh, phối hợp với Qua lâu, Phỉ bạch, Uất kim trị đau ngực sườn, cùng với Đương qui, Quế chi, Xích thược trị đau mình mẩy và chân tay do phong hàn, cùng dùng với Tiểu hồi, Ô dược trị đau do sán khí ( đau do sa ruột ) cùng dùng với Ngân hoa, Liên kiều, Mộc hương có tác dụng thanh nhiệt giải độc trị chứng viêm ruột đau bụng, phối hợp với Đương qui, Nhũ hương, Một dược trị chứng đau do té ngã.
- Dùng làm thuốc gây tê tại chỗ: dùng dịch chích kiềm Diên hồ sách 0,2% gây tê tại chỗ làm phẫu thuật 105 ca, kết quả tốt 98 ca, tỷ lệ 93,4%, có tác dụng gây tê kém ( trong quá trình phẫu thuật hơi đau) 6 ca (5,7%) ,(theo Bệnh viện số 2 Đường sơn, Tạp chí Tân y dược Hà bắc 1973,4:34).
- Trị đau mạch vành: dùng cồn 80% chiết xuất Diên hồ sách chế thành thuốc chích hoặc thuốc viên. Dùng trị 575 ca các loại bệnh động mạch vành trong đó có 424 ca nhồi máu cơ tim cấp 148 ca, đối với cơn đau thắt ngực tỷ lệ có kết quả là 83,2%, kết quả rõ 44,4%, có kết quả điện tâm đồ 52,9%, kết quả tốt 26,8%.
- Đối với nhồi máu cơ tim cấp, tỷ lệ tử vong từ 32,3% giảm xuống 14,1% ( Sở nghiên cứu Y dược Thiên tân, Tạp chí Trung thảo dược 1980,4:192).
Một số thông tin chính về duyên hồ sách
Tên gọi, phân mục duyên hồ sách
- Ngành: Ngành Ngọc Lan (Magnoliophyta)
- Lớp: Lớp Ngọc Lan (Magnoliopsida)
- Bộ: Bộ Mao Lương (Ranunculales)
- Họ: Họ Anh Túc (Papaveraceae)
- Chi: Chi Corydalis
- Loài: Loài C. Ambigua
- Tên tiếng Việt và tên khác: Cây huyền hồ sách, Cây nguyên hổ, cây duyên hồ sách, Cây huyền hồ, Cây khuê nguyên hồ, Cây sanh diên hồ, Cây sao diên hồ, Cây vũ hồ sách, Cây trích kim noãn
- Tên khoa học: Corydalis ambigua Cham. & Schltdl.
Mô tả, đặc điểm và phân bố duyên hồ sách
Đông bắc Duyên hồ sách (còn gọi là Duyên hồ sách) cũng như Sơn duyên hồ sách là những loại cỏ sống lâu năm, thân nhỏ chỉ cao 20cm, lá kép xẻ lông chim. Hoa nở tháng 5, màu tím (hình)
Bộ phận dùng, thu hái, chế biến và bảo quản duyên hồ sách
Bộ phận dùng duyên hồ sách, Thu hái và chế biến duyên hồ sách
- Vị thuốc còn hoàn toàn phải nhập
- Duyên hồ sách tốt nhất là thu hoạch ở tỉnh Triết Giang. Rễ củ thu hái về rửa sạch, phơi hay sấy khô. Trước khi dùng phải sao tẩm: muốn có tác dụng hành huyết thì chế với rượu, muốn có tác dụng cầm máu thì tẩm dấm trước khi sao, muốn có tác dụng điều huyết thì sao không, muốn có tác dụng phá huyết thì dùng sống.
Bảo quản duyên hồ sách
Thành phần hóa học duyên hồ sách
Từ Duyên hồ sách, người ta chiết được các ancaloit như corydalin C22H27NO4, dehydrocorydalin C22H28NO4, protopin C20H19NO5, corybulbin C21H25NO4
Tác dụng dược lý duyên hồ sách
Có tính chất hoạt huyết, tán ứ, lợi khí, giảm đau. Dùng trong những trường hợp đau bụng, khí hư, ngày dùng 6-12g dưới dạng thuốc sắc hay thuốc bột, thuốc viên.
Tính vị, quy kinh, công dụng và liều dùng duyên hồ sách
Tính vị và quy kinh
- Duyên hồ sách có tính ôn, vị cay, hơi đắng, không độc.
- Vào kinh phế, can và tỳ.
Công dụng và liều dùng duyên hồ sách
- Duyên hồ sách chủ yếu còn được dùng trong y học cổ truyền: theo YHCT, Duyên hồ sách có tính ôn, vị hơi cay, hơi đắng, không độc vào kinh phế, can và tỳ. có tính chất hoạt huyết, tán ứ, lợi khí, giảm đau. Dùng trong những trường hợp đau bụng, khí hư, ngày dùng 6-12g dưới dạng thuốc sắc hay thuốc bột, thuốc viên.
- Đơn thuốc có Duyên hồ sách
Kiêng kỵ, lưu ý khi dùng duyên hồ sách và một số thông tin khác
Liều dùng và chú ý lúc dùng:
- Không dùng đối với phụ nữ có thai.
Mua vị thuốc duyên hồ sách ở đâu uy tín, chất lượng?
Giá bán và địa chỉ bán dược liệu duyên hồ sách.
Duyên hồ sách là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện tại hầu hết các cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT… đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, đảm bảo chất lượng, có giấy phép hoạt động để mua được vị thuốc đạt chất lượng.
Tổng kết về duyên hồ sách
Bên trên là một số thông tin và hình ảnh chính về cây thuốc duyên hồ sách. Qua bài viết bạn cũng đã biết thêm kiến thức về đặc điểm nhận dạng, tác dụng của duyên hồ sách, nơi mua duyên hồ sách uy tín…
*** Bài viết về Duyên hồ sách nói riêng và chuyên mục Những cây thuốc và vị thuốc nói chung chỉ đưa ra một số thông tin chính, chúng tôi không đưa ra lời khuyên hay chỉ định điều trị,… thay cho bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên viên y tế.